AİHM’den İtirafçı Beyanlarıyla İlgili Önemli Bir Karar Daha!

AİHM, etkin pişmanlıktan faydalanan tanıkların ifadelerini esas alan mahkumiyetleri çürüten yeni bir karar daha verdi.

Slovakya hakkında verilen Erik Adamčo kararında başvurucu, suçu itiraf etmeleri karşılığında belli menfaatler elde eden üç tanığın beyanına dayanılarak cezalandırılmıştır.
AİHM ise;
– Ulusal mahkemelerin itirafçı tanıkların suçlayıcı ifade vermekteki menfaatlerini gereği gibi göz önüne almadıklarını belirtmiş,
– Yerel mahkeme kararlarındaki itirafçı ifadelerinin “özel bir dikkatle” incelendiği şeklindeki soyut gerekçeleri yeterli görmemiş ve
– Gerçeği söylemektense lehine beyanda bulunmakta menfaati olan tanık ifadesine dayanılmasını adil yargılanma hakkının ihlaline neden olduğunu belirtmiştir.

Başvurucu Erik Adamčo, itirafçı ifadelerinin kullanılması nedeniyle hakkında mahkumiyet kararı verilip AİHM’in aynı gerekçelerle 2019 yılında ihlal kararı verdiği Branislav Adamčo’nun (No. 45084/14) kardeşidir. Böylelikle AİHM, iki kardeş hakkında verdiği kararlarıyla itirafçı ifadelerini boşa çıkarmıştır.

İki kardeşle ilgili kararlar güncel yargılamaları da doğrudan ilgilendirmektedir. Zira bu yargılamalarla ilgili en önemli ve hatta tek delil çoğu zaman itirafçı beyanlarıdır. Bu dosyalarda itirafçı beyanları bir suça karşılık gelmese de, mahkemeler bu ifadeler ve kişilerin yasal/rutin faaliyetleri nedeniyle ceza vermektedirler. Dolayısıyla güncel dosyalarda itirafçı beyanlarının destekleneceği bir yan delil de yoktur. Delil diye uydurulan hususların tamamı anayasal ve yasal hakların kullanımından ibarettir. Bu nedenle, itirafçı ifadeleriyle örgüt üyeliğinden cezalandırılan kişilerin savunmalarını hazırlarken, AYM ve AİHM başvurularında iki kardeşle ilgili verilen kararlara atıf yapmalarında fayda vardır.

Karar Linkleri:

Adamco/Slovakya Kararı (Türkçe): ADAMČO v. SLOVAKIA – [Turkish Translation] summary by Okan Taşdelen (coe.int)

Kararın Orjinal Metni: ERIK ADAMČO v. SLOVAKIA (coe.int)

AİHM’in itirafçı beyanlarıyla ilgili bir diğer kararı Labita/İtalya kararıdır. Kararın ilgili paragrafı görselde mevcuttur. Savunmalarda, AYM ve AİHM başvurularında bu karara da atıf yapılabilir.